“Dit hebben we nog nooit meegemaakt. Om aan te geven hoe groot de prijsschommelingen dit jaar zijn: in de grafiek zie je de prijsveranderingen van de jaren voor 2022 niet meer terug. Dat is zowat een horizontale lijn geworden.”
“Het probleem is dat de gaslevering vanuit Rusland heel steady was én dat het om heel veel gas ging. En gas is voor bijvoorbeeld Nederland heel belangrijk: we verwarmen er niet alleen onze woningen mee, we wekken er ook een groot deel van onze elektriciteit mee op. Om dat zomaar te vervangen is bijna niet te doen. Natuurlijk, er komt nu LNG onze kant op, maar dat is minder dan het gas dat we van Rusland kregen, en de komst van LNG is niet zo zeker als van het pijpleidinggas vanuit Rusland. Als de gasprijzen in Azië omhoog gaan, varen de schepen die kant op. Er komt alleen nog wat gas vanuit Rusland via Oekraïne. Verder heb je dan nog gas uit Noorwegen.”
“En dan had je afgelopen zomer nog de droogte in grote delen van Europa. Ook dat had een enorm effect op de energieprijzen. Want waterkrachtcentrales konden hierdoor niet op volle kracht draaien en kolen konden niet worden getransporteerd. Verder konden kerncentrales niet goed gekoeld worden en leverden dus ook veel minder stroom dan gepland. Sowieso is er in met name Frankrijk een groot probleem met kerncentrales, want veel ervan zijn oud en hebben te maken met allerlei mankementen. Aangezien Frankrijk voor een groot deel op kernenergie draait, heeft dat ook veel effect op de energieprijzen in Europa.”
“We hebben in Europa ons best gedaan om de gasopslagen vol te krijgen, en dat is ook gelukt. Heel fijn. Maar er is niemand die eraan twijfelt dat we deze winter gaan uitkomen met lege gasopslagen. Ook als het een zachte winter wordt. Want als het een koude winter wordt, is ook die volle opslag niet voldoende. Sowieso moeten we besparen: bedrijven en consumenten. 15 procent is nu de maatregel op Europees niveau. En als het een koude winter wordt, zullen we nog meer moeten besparen om te voorkomen dat er bedrijven moeten worden afgesloten. Hoe dan ook is de vraag na komende winter: en hoe nu verder? Het vullen van de gasopslagen volgende zomer wordt een uitdaging zonder de stabiele toevoer van Russisch gas. We zijn helaas nog niet van dit probleem af.”
“Dat klopt, maar dat gaat over de prijs van gas voor de maand vooruit. Die zag je inderdaad kelderen, want de opslagen zitten vol, het weer is zacht en leveranciers moesten van hun posities af omdat het ingekochte gas niet gebruikt wordt voor het verwarmen van gebouwen. Maar als je kijkt naar de lange termijnprijs, die voor december, januari en verder, dan daalt minder hard. Gelukkig zijn de prijzen voor die periodes ook flink gedaald, maar historisch gezien staan die prijzen nog steeds op acht tot tien keer de waarde van wat voor deze energiecrisis als normaal werd beschouwd.”
“Dat zou kunnen, maar dat is niet altijd het geval. Het ligt aan de inkoopstrategie van een bedrijf en welke marktprijzen al doorbelast waren in de tarieven van de klant. Het zou zo kunnen zijn dat de leverancier voor afgelopen zomer nog voldoende volume ingekocht had en daarom de hoge marktprijzen niet hoefde door te belasten, maar dat er voor aankomende winter nog volume moet worden bijgekocht tegen de nog steeds enorm hoge prijzen. Het is natuurlijk goed nieuws dat de gasprijs daalt na de extreme stijging eerder. Maar ook na deze daling zijn de groothandelsprijzen nog steeds heel hoog. Wij kopen gespreid in voor onze klanten en passen op die basis een aantal keer per jaar de tarieven daarop aan.”
“We verdienen als energiemaatschappij overigens niet enorm door de hoge prijzen. Wij produceren zelf geen gas, we produceren wel elektriciteit met bijvoorbeeld windmolens, maar daarvan is het tarief van de elektriciteit vaak al voor lange tijd (soms wel 15 jaar) vastgezet. Want we werken met langetermijncontracten.”
“Dat komt door de inkoopstrategie van elke leverancier. Als de leverancier op momenten dat de prijs laag was delen van het volume heeft ingekocht dan zie je dat terug in lagere prijzen voor consumenten."
“Er wordt nu gesproken dat we solidair moeten zijn met elkaar. Maar ik ben benieuwd hoe het zal gaan als het puntje bij het paaltje komt. Tegelijkertijd is het goed om te bedenken dat wij in Nederland erg afhankelijk zijn van gas voor de verwarming. In veel andere landen, zoals Frankrijk en België, is dat niet zo. Zij verwarmen veelal met elektriciteit en wekken hun elektriciteit ook veel minder op met gas, maar meer met bijvoorbeeld kern-, kolen- en waterkrachtcentrales."
“Besparen blijft voorlopig heel belangrijk. Het zou ook goed zijn als we ons collectief er meer van bewust zijn wanneer er een ruim aanbod aan energie is en ons verbruik daarop afstemmen. Zoals: de zon schijnt, er is veel zonnestroom, dus ik laad nu mijn auto op. Als we dat allemaal doen hoeft er minder gas te worden gebruikt voor het genereren van elektriciteit. In de wat verdere toekomst krijg je dat sowieso wel met slim laden. Maar je kunt daar nu dus ook al op letten. Verder zie je dat de business case voor grote batterijen steeds interessanter wordt. Als je zelf zonnestroom opwekt, kun je zo je opgewekte stroom tijdens de uren dat de zon niet schijnt zelf gebruiken. Zo hoef je dus veel minder een beroep te doen op het centrale net en help je de piekbelasting te verminderen. Verdiende een bedrijf zo’n batterij een jaar geleden pas na zo’n zeven jaar terug, nu is dat al gedaald tot drie tot vier jaar door de hoge energieprijzen en de prijsfluctuaties gedurende de dag. Vattenfall levert zulke batterijen zelf ook.”