Dit artikel is onderdeel van de artikelserie: 'Elektrisch rijden'
Het korte antwoord is: elektrisch rijden is goedkoper dan rijden op brandstof, zoals benzine of diesel. Natuurlijk is het lange antwoord veel uitgebreider, ingewikkelder en genuanceerder. Op deze pagina lees je wat elektrisch rijden precies kost, van aankoop tot opladen tot het onderhoud, de afschrijfkosten, de belastingregels en een laadpaal voor thuis.
Om de vraag ‘Wat kost elektrisch rijden?’ te beantwoorden, verdelen we de vraag in zes kleinere vragen:
Op de rest van deze pagina lees je een uitgebreid antwoord op alle zes die vragen.
De meeste elektrische auto’s zijn nog steeds duurder dan auto’s op benzine of diesel. Tenminste, in aanschaf. Alle andere kosten zijn lager. Waardoor een elektrische auto in veel gevallen nu al goedkoper is dan een brandstofauto. Daarover lees je meer verderop op deze pagina.
Nu eerst de aanschafprijs.
Een elektromotor is goedkoper om te maken dan een brandstofmotor en ook veel andere onderdelen van een elektrische auto zijn goedkoper dan die van een auto op benzine of diesel. Dat laatste zit ‘m deels in het feit dat een elektrische auto ‘simpeler’ in elkaar zit. Dat wil zeggen: er zitten veel minder bewegende onderdelen in, een reden waarom elektrische auto’s ook in onderhoud goedkoper zijn dan brandstofauto’s.
De reden waarom elektrische auto’s nu vaak nog duurder in aanschaf zijn is de accu. Het maken van een accu is duur. Maar goed nieuws: het maken van accu’s is de laatste jaren al veel goedkoper geworden. En wordt de komende jaren nóg goedkoper. Ook de kwaliteit wordt steeds beter, waardoor de levensduur langer wordt en het hebben van een elektrische auto in totaal dus ook weer goedkoper wordt.
Ook de andere onderdelen van een elektrische auto worden goedkoper. Dat komt deels door schaalvergroting: er worden steeds meer elektrische auto’s gemaakt, waardoor de kostprijs van die onderdelen daalt.
Waar elektrische auto’s een paar jaar geleden nog duur en bijzonder waren, worden inmiddels ook veel goedkopere modellen verkocht. In 2018 was de gemiddelde verkoopprijs nog € 75.000. In 2021 was dat al €51.000. De komende jaren blijft dat bedrag dalen, omdat vrijwel alle autofabrikanten al volop bezig zijn hun aanbod te veranderen naar deels elektrisch of helemaal elektrisch.
Meer keuze en kleinere auto’s voor een toegankelijkere prijs zijn daar de belangrijkste oorzaak van. De komende jaren komen steeds meer autofabrikanten met steeds meer elektrische modellen. De gemiddelde prijs zal daardoor waarschijnlijk verder dalen.
Bekende merken en modellen en hun prijs
Een aantal van de meest populaire elektrische auto’s van dit moment, met de vanafprijs:
Die auto’s zijn een stuk duurder dan vergelijkbare modellen met een motor op benzine of diesel, vaak wel anderhalf keer zo duur. Als je een overzicht van alle merken en modellen zoekt, kijk dan op ev-database.nl. Daar vind je alle elektrische auto's, inclusief prijs, actieradius en meer.
Je kunt je elektrische auto bij verschillende soorten laadpalen opladen. Welk soort laadpaal je kiest, bepaalt het stroomtarief dat je betaalt. En dus ook wat je betaalt voor het opladen van je elektrische auto.
Er zijn drie soorten laadpalen:
Als je een eigen oprit of garage hebt, dan is het in de meeste gevallen slim om te investeren in een laadpaal voor thuis. Daarmee laad je goedkoper dan aan een openbare laadpaal: je betaalt het standaardtarief dat je aan je stroomleverancier betaalt. Dat ligt op dit moment vanwege het ingestelde prijsplafond op € 0,40 per kWh. Vanaf een gebruik van 2.400 kWh per maand betaal je het tarief dat in je contract staat. Gemiddeld is dat nu € 0,75 per kWh.
Er zijn veel verschillende laadpalen om uit te kiezen. De prijzen lopen uiteen, tussen de € 500 en € 2.500, afhankelijk van vooral het vermogen van de laadpaal.
Voor een 3-faseaansluiting heb je een netverzwaring nodig. Je netbeheerder regelt dat voor je en vraagt daar ongeveer € 250 tot € 300 voor. Verder betaal je na een netverzwaring ook meer voor de periodieke netwerkkosten.
Hoeveel het precies kost om een laadpaal te installeren, hangt af van je situatie. Hoe groter de afstand tussen je meterkast en de plek waar je de laadpaal wilt, hoe hoger de kosten. Ook graafwerk en eventuele dingen die in de weg staan, hebben invloed op de uiteindelijke prijs.
Als je een slimme laadpaal wilt, bijvoorbeeld om automatisch je stroomkosten te verrekenen met je werkgever of eigen bedrijf, dan heb je ook een abonnement nodig. Dat abonnement verschilt per aanbieder.
Voor de stroom betaal je dus het standaardtarief dat je aan je stroomleverancier betaalt. Dat ligt op dit moment vanwege het ingestelde prijsplafond op € 0,40 per kWh. Vanaf een gebruik van 2.400 kWh per maand betaal je het tarief dat in je contract staat. Gemiddeld is dat nu € 0,75 per kWh.
Om bij openbare laadpalen te laden heb je een laadpas nodig. Kies een laadpas zonder abonnement, waarmee je een starttarief betaalt maar geen vast bedrag per maand. Of kies een laadpas met abonnement, waarmee je juist geen starttarief betaalt, maar wel een vast bedrag per maand. Welke van de twee voordelig voor je is, hangt dus af van hoe vaak je bij een openbare laadpaal laadt.
Bij een openbare laadpaal betaal je gemiddeld € 0,50 per kWh.
Voor het laden bij een snellader geldt qua abonnement hetzelfde als bij een normale openbare laadpaal: je hebt laadpassen met en zonder abonnement en wat voordeliger is hangt van je persoonlijke situatie af.
Laden aan een snellader is het duurst. Daar betaal je gemiddeld € 0,85. Hoewel je bij onze Vattenfall snelladers die je bij McDonald's vindt €0,56 betaalt, met je InCharge pas.
Om duidelijk te maken wat elektrisch rijden in de praktijk kost, zie je hieronder de prijs per kilometer in drie verschillende situaties, alledrie uitgaand van een Tesla Model 3:
Om de vergelijking met benzine, diesel en gas te maken, hieronder de prijs per kilometer, uitgaand van een gemiddeld verbruik.
Als je zelf wilt berekenen wat je per kilometer betaalt, gebruik dan deze formule:
Prijs per liter of kWh / verbruik in kilometer per liter of kWh = prijs per kilometer
Wat je per kilometer betaalt, hangt dus af van je auto en het tarief dat je voor het opladen.
Uiteindelijk hebben jouw persoonlijke omstandigheden veel invloed op hoeveel stroom je in de praktijk gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan:
En, zoals je eerder op deze pagina las, bepaalt het laadtarief voor een groot deel je stroomkosten en die tarieven verschillen tussen soort laadpaal en zelfs per specifieke laadpaal. Afhankelijk van het stroomtarief dat je thuis betaalt is het slim om te investeren in een laadpaal voor thuis. En qua openbare laadpalen is het verstandig om uit te zoeken waar je het voordeligst stroom laadt. Download onze Vattenfall InCharge app voor een handig overzicht van alle openbare laadpalen in Nederland en het laadtarief dat je daar op dat moment betaalt.
Qua aankoop is een elektrische auto vaak duurder dan een auto op benzine of diesel. Maar qua gebruik is de elektrische auto in veel gevallen al ruim de helft goedkoper. En ook qua onderhoud ben je in een elektrische auto voordeliger uit.
Minder bewegende onderdelen
Hoe meer bewegende onderdelen een auto heeft, hoe groter de kans op slijtage. Want al die bewegende onderdelen slijten tijdens het bewegen en dus zijn ze op een gegeven moment aan onderhoud of vervanging toe.
Omdat een elektrische auto veel minder van die bewegende onderdelen heeft dan een brandstofauto, is die dus goedkoper in onderhoud. Wel is het verstandig om je elektrische auto regelmatig te laten checken en de volgende onderdelen in de gaten te houden:
Hybride auto’s en elektrische auto’s hebben zogeheten ‘regeneratieve remmen’. Dat betekent dat de motor de andere kant op draait op het moment dat je remt. Met die beweging wek je stroom op. Remmen zorgt er dus voor dat de accu oplaadt.
Dat is niet alleen fijn omdat je op die manier minder stroom gebruikt, hierdoor slijten je remmen en banden ook minder snel. Daarbij is het wel goed om te onthouden dat een elektrische auto sneller optrekt, waardoor je banden juist weer wat meer slijten. Dit kan elkaar weer opheffen.
In een elektrische auto zitten minder vloeistoffen. Je hoeft dus ook minder vloeistoffen te vervangen. De enige vloeistoffen die je moet vervangen zijn:
Verder hebben elektrische auto’s eens in de zoveel tijd nieuwe olie nodig voor de zogeheten ‘tandwielkast’.
Afhankelijk van hoe snel je ruitenwissers slijten, heb je één of twee keer per jaar nieuwe ruitenwissers nodig, net als bij een brandstofauto.
Veruit het duurste onderdeel van een elektrische auto is de accu. Het vervangen van die accu is duur en meestal ook niet nodig. Moderne accu’s gaan meestal al langer dan 500.000 kilometer mee, een stuk langer dan de motor van een brandstofauto. Bovendien wordt op dit moment gewerkt aan zogeheten solid state accu's, die meer dan een miljoen kilometers mee moeten kunnen.
Het vermogen van de accu blijft daarbij lang goed. Zo blijkt uit onderzoek onder Tesla-rijders dat de Tesla Model S na 250.000 kilometer nog meer dan 90 procent van de originele capaciteit heeft. En onderzoek naar Nissan Leaf-rijders wees uit dat er maar 3 van de 300.000 verkochte exemplaren een probleem had met de accu.
Meestal krijg je garantie op je accu, die garandeert dat het vermogen van je accu acht tot tien jaar of 150.00 tot 250.000 kilometer boven de 80% blijft. Daarna heb je dus nog steeds een prima vermogen.
En als je wilt dat je accu nóg langer meegaat, dan kun je hierop letten:
Als je een elektrische auto hebt, is het handig om een eigen laadpaal te hebben. Niet alleen omdat je op die manier altijd een plekje hebt om te parkeren en laden, maar ook omdat laden aan een eigen laadpaal goedkoper is dan aan een openbare laadpaal.
Een eigen laadpaal mag alleen op eigen terrein, bijvoorbeeld een eigen oprit of garage. Als je dat niet hebt, vraag dan een openbare laadpaal aan bij de gemeente waar je woont.
Er zijn veel verschillende laadpalen om uit te kiezen. Meestal betaal je tussen de € 500 en € 2.500, afhankelijk van vooral het vermogen van de laadpaal.
Een 1-fase laadpaal gebruikt een standaard 230-volt-aansluiting. Het vermogen is dan 16, 25 of 35 ampère en het maximale laadvermogen tussen de 3,7 kilowatt en 7,4 kilowatt. Elke gewone meterkast heeft een 1-fase aansluiting.
Een 3-fase laadpaal gebruikt een aansluiting van 3 x 230 volt, ook wel ‘krachtstroom’ genoemd. Het vermogen is dan 3 keer 25 ampère of 3 keer 35 ampère en het maximale laadvermogen tussen de 11 kilowatt en 22 kilowatt.
Voor een 3-faseaansluiting heb je een netverzwaring nodig. Je netbeheerder regelt dat voor je en vraagt daar ongeveer € 250 tot € 300 voor. Verder betaal je na een netverzwaring ook meer voor de periodieke netwerkkosten.
Hoeveel het precies kost om een laadpaal te installeren, hangt af van je situatie. Hoe groter de afstand tussen je meterkast en de plek waar je de laadpaal wilt, hoe hoger de kosten. Ook graafwerk en eventuele dingen die in de weg staan, hebben invloed op de uiteindelijke prijs.
Alle spullen worden op termijn minder waard, ook auto’s, ook elektrische auto’s. Om die waardevermindering financieel op te vangen, reserveer je als consument of bedrijf zogeheten ‘afschrijving’. Zo heb je geld voor een nieuw exemplaar op het moment dat je huidige exemplaar aan vervanging toe is.
Elektrische auto’s zijn nog relatief nieuw. Het is dus lastig om te voorspellen wat de toekomstige waarde is van een elektrische auto. Wel is er een aantal factoren dat meespeelt waarover we iets kunnen zeggen. En weten we dat tweedehands elektrische auto's voorlopig nog veel duurder en schaarser zijn dan brandstofauto's.
De ontwikkelingen rond elektrisch rijden gaan hard. De productiekosten van accu’s en andere onderdelen zijn de laatste jaren behoorlijk gedaald. Tegelijkertijd neemt het vermogen van de accu steeds verder toe. Kortom: je krijgt steeds meer waarde voor steeds minder geld. Elektrisch rijden is daardoor in totaal, het gebruik meegerekend, nu in veel gevallen al goedkoper dan rijden op benzine of diesel. En de verwachting is dat ook de aankoopprijs van een elektrische auto binnen vijf jaar lager zal zijn dan die van een brandstofauto.
Een nadeel van die snelle ontwikkeling is dat elektrische auto’s snel verouderen: er is al gauw een groot verschil met nieuwere modellen. Dat geldt vooral voor de ‘eerste generatie elektrische auto’s’, die in verhouding tot nieuwe modellen een veel lager vermogen hebben en ook qua verdere uitrusting zijn ingehaald.
Aan de andere kant heeft elektrisch rijden de toekomst, terwijl elektrische auto’s in aanschaf nu nog relatief duur zijn. Veel mensen zijn dus geïnteresseerd in een elektrische auto, maar hebben nu nog niet genoeg geld om een elektrische auto te kopen. Tweedehands elektrische auto’s zijn voor die mensen interessant. Die hoge vraag is gunstig voor de waarde van een elektrische auto.
Omdat elektrisch rijden de toekomst heeft, zal rijden op benzine of diesel steeds minder aantrekkelijk zijn. De vraag naar brandstofauto’s zal daardoor geleidelijk afnemen, waardoor de waarde van elektrische auto’s juist relatief stabiel zal blijven. Ook de stijgende prijzen van benzine en diesel zorgen voor een toenemende interesse in elektrische auto's.
Net als bij brandstofauto’s verschilt de waardevermindering per merk en model. Sommige auto’s zijn daardoor gevoeliger voor waardevermindering dan andere. Omdat elektrische auto’s nog relatief nieuw zijn, is er nog vrij weinig bekend over de waardevermindering van elektrische auto’s. Ook een consumentenorganisatie als de ANWB maakt daar nog niets over bekend.
Naarmate er meer tweedehands elektrische auto’s worden verkocht, komt er meer informatie over de waardevermindering van elektrische auto’s. In de komende jaren wordt er dus meer bekend. Wij houden je op de hoogte.
Ook de overheid probeert onze samenleving weg te bewegen van fossiele brandstoffen. Daarom stimuleren zij met een aantal belastingregels het kopen van een elektrische auto. Er is een aantal belastingregels en elk jaar zijn die regels een beetje anders.
Belastingregels voor particulieren
Subsidie
In 2022 kon je subsidie krijgen voor je nieuwe of tweedehands elektrische auto. De Nederlandse staat had daar een geldpot voor van 91,4 miljoen, maar die is inmiddels op. In 2023 kun je weer subsidie aanvragen: € 2.950 voor een nieuwe en € 2.000 voor een gebruikte. De totale beschikbare hoeveelheid subsidie is dan 99,4 miljoen.
Je betaalt tot en met 2024 geen Belasting van Personenauto’s en Motorrijtuigen als je een elektrische auto of een auto op waterstof koopt. Vanaf 2025 betaal je € 360.
Je betaalt tot en met 2024 geen motorrijtuigenbelasting. Vanaf 2025 betaal je 25% en vanaf 2026 betaal je 100%.
Sommige gemeenten bieden een regionale subsidie voor het kopen van een elektrische auto en/of een laadpaal. Een overzicht vind je op de website van Nederland Elektrisch
MIA staat voor de Milieu-investeringsaftrek en Vamil voor Willekeurige afschrijving milieu-investeringen. Met de MIA kun je een investeringsaftrek krijgen van maximaal 36% van het investeringsbedrag, bovenop je gewone investeringsaftrek. Met de Vamil kun je 75% van je investeringskosten afschrijven, op een moment dat jou goed uitkomt.
Voorwaarde is dat je een investering doet in een bedrijfsmiddel dat op de Milieulijst staat.
Je betaalt tot en met 2024 geen Belasting van Personenauto’s en Motorrijtuigen als je een elektrische auto of een auto op waterstof koopt. Vanaf 2025 betaal je € 360.
Je betaalt tot en met 2024 geen motorrijtuigenbelasting. Vanaf 2025 betaal je 25% en vanaf 2026 betaal je 100%.
Als je per jaar meer dan 500 kilometer privé rijdt, betaal je bijtelling, een percentage van de nieuwwaarde van je auto. Normaal gesproken betaal je 22% bijtelling. Maar voor een elektrische is dat 16% tot 35.000, over alles daarboven betaal je 16%. In 2023 betaal je 17% over die 35.000 en daarna 22%.
Het tarief dat je aan energiebelasting betaalt voor de stroom die je via je openbare laadpalen levert, bestaat uit twee schijven. Het belastingtarief in de eerste schijf (voor de eerste 10.000 kW) is € 0,03679 en in de tweede schrijf geldt het gewone tarief van € 0,04361
Sommige gemeenten bieden een regionale subsidie voor het kopen van een elektrische auto en/of een laadpaal. Een overzicht vind je op de website van Nederland Elektrisch.
Ook op het gebied van innovatie en marktontwikkeling bestaan er subsidies en regelingen. En op Europees niveau bestaan weer andere subsidies waarvoor je in aanmerking kunt komen. Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland zie je die allemaal in één handig overzicht.
Met zonnepanelen wek je je eigen stroom op. Als je genoeg stroom opwekt kan je je auto laden op die zonne-energie. Dat is 100% fossielvrij en maakt het laden van je elektrische auto goedkoper. Als je wilt weten wat zonnepanelen kosten en hoeveel stroom je ermee opwekt, doe dan onze Zonnepanelen Check.