Dit artikel is onderdeel van de artikelserie: 'Elektrische auto'
Dit artikel is onderdeel van de artikelserie: 'Elektrische auto'
Uit een elektrische auto komt tijdens het rijden geen CO₂, want er zit geen motor in die dat uitstoot. Toch is een elektrische auto in totaal niet vrij van uitstoot: tijdens het maken van de auto en het opwekken van de stroom komen schadelijke stoffen vrij, waaronder CO₂.
Meestal wordt tijdens het opwekken van stroom CO₂ uitgestoten. Niet altijd natuurlijk, want zonnepanelen en windmolens stoten geen CO₂ uit, hoewel dat wel geldt voor de productie van die zonnepanelen en windmolens. Kolencentrales en biomassacentrales stoten wél CO₂ uit tijdens de opwek van stroom.
Alle landen wekken op hun eigen manier stroom op. In dit onderzoek van Eurostat zie je bijvoorbeeld dat landen als IJsland, Noorwegen en Zweden doen het al heel goed. Terwijl landen als Nederland, Malta en Luxemburg nog een lange weg te gaan hebben.
De 27 EU-landen wekken nu samen gemiddeld 22% van hun stroom op uit hernieuwbare bronnen. In 2050 moet dat 100% zijn, is het doel.
Een studie naar de productie van elektrische auto’s en brandstofauto’s in China zegt dat de infrastructuur en de technieken rond de productie bepalen hoe vervuilend het maken van accu’s is. Er is nog veel winst te behalen op die punten. Chinese fabrieken die elektrische auto’s maken stoten nu bijvoorbeeld 60% meer CO₂ uit dan fabrieken die brandstofauto’s maken, maar doen dat 66% minder schoon dan fabrieken in de Verenigde Staten of Europa.
De productie van elektrische auto’s is nu in ieder geval nog vervuilender dan die van brandstofauto’s. Maar er zijn twee redenen waarom dat een tijdelijk probleem is:
CO₂ is niet de enige stof die een rol speelt bij de vervuiling door het maken en laten rijden van auto’s. Want voor de productie van accu’s heb je ook schaarse grondstoffen zoals kobalt, lithium en neodymium nodig. Bij het delven van die grondstoffen ontstaat lucht- en watervervuiling. Goed nieuws: voor het maken van accu's is de komende jaren veel minder van de grondstoffen nodig. De Europese denktank T&E voor schoner vervoer, verwacht dat de behoefte aan lithium de komende tien jaar halveert en de behoefte aan kobalt zelfs met driekwart afneemt.
De omstandigheden waarin die grondstoffen uit de bodem worden gehaald, zijn problematisch. Vooral kobalt is een probleem: dat komt voor in arme landen zoals Congo, waar nauwelijks toezicht is op arbeidsomstandigheden. En dat terwijl Congo veruit de meeste kobalt levert wereldwijd. Er werken veel kinderen in de Congolese kobaltmijnen. Het is moeilijk om te controleren waar kobalt vandaan komt, waardoor die kinderen lastig te beschermen zijn door welwillende autofabrikanten.
Autofabrikanten ontwikkelen technieken waarvoor steeds minder kobalt nodig is. En Volkswagen en Ford gaven aan blockchain-technologie te gaan gebruiken om te herleiden waar hun kobalt vandaan komt. Tesla heeft al grote stappen gezet in het verminderen van hun kobaltgebruik: voor de accu van de Tesla Model 3 is nog maar 2,8% kobalt nodig. Ter vergelijking: de accu van de Volkswagen ID.3 bestaat voor 12% tot 14% uit kobalt.
Dankzij onderzoeken die aantonen dat elektrisch rijden veel schoner is dan rijden op brandstof, is elektrisch rijden in rap tempo populairder geworden. En er wordt steeds meer onderzoek gedaan, zowel naar de uitstoot tijdens het rijden als naar de uitstoot bij de productie van elektrische auto’s. Daardoor worden technieken rond elektrisch rijden steeds schoner en komt fossielvrij leven stap voor stap dichterbij.
Toch bestaan er ook onderzoeken die uitwijzen dat elektrische auto’s helemaal niet zo duurzaam zijn. Er zijn zelfs onderzoeken waarin staat dat elektrische auto’s juist minder duurzaam zijn dan brandstofauto’s. Gelukkig worden die onderzoeken niet alleen kritisch bekeken door de onderzoekers zelf, maar ook door andere onderzoekers en wetenschappers. Zo gaat dat met wetenschappelijk onderzoek: ‘peer review’ heet dat.
Neem bijvoorbeeld het in München gebaseerde Institute for Economic Research (IFO). Zij publiceerden een onderzoek waarin zij zeiden:
“Considering Germany’s current energy mix and the amount of energy used in battery production, the CO₂ emissions of battery-electric vehicles are, in the best case, slightly higher than those of a diesel engine, and are otherwise much higher.”
Terwijl andere onderzoeken uitwijzen dat elektrische auto’s ook op stroom uit kolen minder CO₂ uitstoten dan auto’s op benzine of diesel.
Auke Hoekstra, dé Nederlandse autoriteit op het gebied van elektrisch rijden en de energietransitie, toonde aan dat dat onderzoek een aantal belangrijke fouten bevat:
‘’It is the opinion of three people…none of whom have any background in the (electric) car industry or batteries.”
Hij ontdekte dat er steeds een oneerlijke vergelijking werd gemaakt tussen brandstofauto’s en elektrische auto’s.
Ook Focus, een van de populairste weekbladen in Duitsland, vergeleek de studie met een beruchte eerdere studie uit Zweden, die door talloze wetenschappers als onbetrouwbaar werd bestempeld.
Mocht je meer willen weten over dat onderzoek en zelf willen ontdekken wat de betrouwbaarheid ervan is, lees dan ‘Here we go again: German research institute claims diesels are cleaner than EVs’ op het online magazine ‘Charged’.
Dan die eerder genoemde studie uit Zweden, van het IVL Swedish Environmental Research Institute. Daarin werd gesteld dat een elektrische auto 250.000 kilometer moet rijden om duurzamer te zijn dan een brandstofauto.
De wetenschappelijke standaard schrijft voor dat onderzoeken door andere wetenschappers in het veld worden beoordeeld. En dat is niet gebeurd. Maar ook de cijfers kloppen niet. En universiteiten in Nijmegen, Cambridge en Exeter, tonen zelfs het tegenovergestelde aan, zoals talloze andere onderzoeken dat eerder en later ook deden.
Elektrisch rijden is nu al een stuk schoner dan rijden op brandstof. Toch is er nog veel te doen om elektrisch rijden helemaal schoon te maken. Er moet minder CO₂ vrijkomen bij de opwek van stroom en de productie van accu’s. En ook de kinderarbeid en slechte arbeidsomstandigheden verdienen meer aandacht. Gelukkig worden er belangrijke stappen gezet en werken wetenschappers, autofabrikanten en andere belangrijke organisaties aan het schoner en eerlijker maken van de bedrijfstak.